زمانبندی صحیح دارد، که نادیده گرفتن ریسکهای رودرروی پروژه منجر به افـزایش بـی رویـه هزینـه و زمـان
میشود، و ادامه پروژه را با مشکل مواجه میکند. یک پروژه در هر مرحلـه از طراحـی، سـاخت و اجـرا بـا انـواع
مختلف ریسکها روبرو است، که باید به موقع شناساییشده و کنترل شود. مدیریت ریسک یکی از ابزاری اسـت
که درست به موقع برای نجات زندگی کارکنان و موفقیت پروژه، ممکن و در دسترس است.
پیشینه مدیریت ریسک به دهه 1960 بازمیگردد که اولین بار در صنعت بیمه به کار گرفته شد. در دهه 1980
مدیریت کیفیت جهت بهبود کیفیت فرایندهای تجاری پذیرفته شد. در سال 1990 یک سیستم مدیریت ریسک
جامع در کانادا تدوین شد و متعاقب آن در سال 1995 در اسـترالیا و نیوزیلنـد نیـز سیسـتم مـدیریت ریسـک
استاندارد تدوین شد. امروزه تقریباً در تمام سازمان های متوسط تـا بـزرگ اسـتفاده ا ز سیسـتم جـامع مـدیریت
ریسک متداول شده است. قبل از شروع مدیریت ریسک در پروژه ریسکهای مختلفی که پروژه بـا آنهـا درگیـر
است، معرفی شده و با توجه به شدت و میزان تأثیر آنها بر روی پیشروی پروژه و پایداری سازه مورد نظر، حـوزه
مدیریت آنها مشخص میشود.از جمله مهمتـرین فضـاهای زیرزمینـی تونـل هـا هسـتند، در ایـن سـمینار انـواع
طبقهبندیهای ریسکها در سازه های زیرزمینی با تأکید بر تونلها، مورد بررسی قـرار گرفتـه و در نهایـت یـک
طبقهبندی کلی که در برگیرنده همه موارد بررسی شده باشد، ارائه شده است.
کلیدواژهها : مدیریت ریسک، فضاهای زیرزمینی، تونل، ارزیابی ریسک، شناسایی ریسک
مقدمه
کارها و پیشگوییهای انجام شده در مورد مناسب و مطلوب بودن فضاهای زیرزمینی، همراه با پیشرفتهای فنی
صنعت تونلسازی در امر حفر سریع فضاها، این گزینه زیرزمینی را به صورتی بسیار جذاب درآورده است. از طرف
دیگرفضاهای زیرزمینی به علت اینکه درمحیطی با عدم قطعیت بالا هستند، ریسکهای بالایی را نیز به دنبال دارند، از
جمله دلایل ریسکهای بالا در سازه های زیرزمینی می توان به ناشناخته بودن زمین، وجود آبهای زیرزمینی، محدود

بودن فضای در دسترس، سنگینوزن بودن فعالیتهای حمل ونقل، تاریک بودن فضای کاری، محدود بودن هوای تازه

وغیره اشارهکرد.
بیشترین حوادث و رخدادها، اغلب با عدم قطعیت همراه است، بنابراین پیشرفت سیستمهای آنالیز ریسک و
جلوگیری از وقوع حوادث امری ضروری است. توجه بسیار زیادی برای به حداقل رساندن توزیع خسارات درگیر و
عوامل ایجادکننده آنها در سازه های زیرزمینی وجود دارد. در نتیجه تعداد گزارشات درخصوص حوادث در تونلها و
دیگر سازه های زیرزمینی نسبتاً کاهش یافته است. جنبههای ایمنی کلی در سازه های زیرزمینی، بویژه انواع
مختلف حوادث و نتایج آنها، در این سمینار مورد بررسی قرار گرفتهاست. عوامل اصلی حوادث و خرابیها شرح داده
شده و دستهبندی شدهاند. این عوامل شامل مطالعات ژئوتکنیکی ناکافی، خطا در مراحل طراحی و محاسبات با
استفاده از روش های عددی، خطا در طول ساخت و در طول بهره برداری سازه های زیرزمینی، حوادث و رویدادها در
پروژه های زیرزمینی در تونلهای ترابری و در سیستمهای زیرزمینی شهری ذکر شدهاست.
مطالعه حوادث و خسارات در سازه های زیرزمینی ابزاری بسیار مهم برای درك پدیده های ناپایدار و
مکانیسمهایی است که در ساخت سازه ها با آنها روبرو میشویم. در نتیجه این مطالعات امکان انتخاب مناسبترین
روش ساخت را برای پروژه های بعدی فراهم میآورد.
تعداد حوادث و رویدادها در چندسال پیش بنا به دلایلی بطور قابلملاحظهای افزایش یافتهاست، که اساساً
مرتبط با رشد ساخت تونلها و این واقعیت که ریسکهای وابسته از ابتدا شناخته نشده و کنترل نشدهاند و بعضی
مواقع با اطمینان بیش از حد روی روش های ساخت همراه هستند، میباشد. از آنجائیکه بسیاری ازحوادث یا
رویدادها گزارش نمیشوند، تعیین آمار کافی درباره عوامل اصلی وقوع این اتفاقات ممکن نیست. بنابراین فقط امکان
ارائه یک توصیف از وقایع رخداده و خلاصهای از عوامل اصلی حوادث یا رویدادهای اتفاقافتاده در کارهای زیرزمینی
ممکن است.

ختلف به ویژه پروژه های سنگین از لحاظ مالی اقدام كرد و آنها با روش های علمی مـود مقایـسه قـرار
داده و بهترین گزینه را انتخاب نمود.
در این سمینار علاوه بر برشمردن نحوه تامین مالی پروژه های حمل و نقلی، ارزیابی اقتـصادی آنهـا
نیز مورد توجه قرار گرفته است.

مقدمه
كشورهای در حال توسعه ای مانند ایران از ویژگی های اقتصادی مناسـبی برخـوردار اسـت و مـی
بایست علاوه بر تلاش برای جذب سرمایه های خارجی بیشتر بر منابع تامین داخلی متكی باشند . ایـن
منابع كه سرچشمه گرفته از پس انداز ملی است می بایست با اتخـاذ سیاسـت هـای مناسـب پـولی و
تجهیز بازار سرمایه تامین شود تا بتواند در پیشبرد اهداف و آرمان های اقتصادی كه همانا دستیابی به
رشد و توسعه اقتصادی پایدار است موثر واقع شود. در این تحقیق به بحث تـامین مـالی و روش هـای
علمی آن خواهیم پرداخت.
تامین مالی عبارت است از جمع آوری وجوه برای ابتیاع عوامل گوناگ ون مورد نیاز تولید كالا یا ارائه
خدمت. به عبارت دیگر تامین مالی تامین سـرمایه مـورد نیـاز جهـت سـرمایه گـذاری در طـرح هـای
اقتصادی می باشد. خواه این سرمایه به صورت وجوه نقد باشد یا به صـورت سـرمایه انباشـت شـده در
كالاهای سرمایه ای یا واسطه ای (به عبارت بهتر دانش فنی و فن آوری انباشـته در كالاهـای سـرمایه
ای).
در اجرای پروژه های اقتصادی بحث عمده نحوه تامین مالی می باشد كه چنانچه سرمایه گذار خود
از منابع مالی كافی برخوردار باشد در این زمینه مشكلی بروز نمی كند. اما اگر وجوه مورد نیاز سـرمایه
گذاری به تمامی در اختیار سرمایه گذار (اعم از حقیقی یا حقوقی دولتی یا خصوصی) نباشـد راه هـای

تامین مالی یا شیوه های تامین مالی مورد توجه قرار می گیرد.
اصولاً در اقتصاد نخستین و مهم ترین شیوه تامین مالی تبدیل پس انداز ملـی بـه سـرمایه گـذاری
است. این تبدیل ممكن است از سوی دولت یا بخش خـصوصی (اعـم از حقیقـی یـا حقـوقی) صـورت
بگیرد. اگر نسبت خالص پس انداز ملی به تولید ناخالص داخلی در حدی قابل توجه قرار گیرد مشكلی
به عنوان كمبود منابع سرمایه گذاری در اقتصاد بروز نمی كند اما زمانی كه میل به مصرف در مـصرف
كنندگان (اعم از خصوصی یا دولتی) در حدی بالا باشد كه همواره منابع نـاچیزی بـرای پـس انـداز و

ذف اکسیدهای نیتروژن NOX در داخل رآکتور پلاسمای پالسی مناسب می باشد.
حرکت این دسته از رآکتورها به سمت صنعتی شدن آغاز شده و با توجه به ویژه گی های بارز و
منحصر به فرد آن شتاب قابل توجهی نیز گرفته است. در حال حاضر بیشتر طرح های پایلوت و
صنعتی پلاسمای پالسی مربوط به حذف آلاینده ها می باشد.
مقدمه:
واژه پلاسما که تا دیروز معرف حالت چهارم ماده بود، خیلی زود توانست مبدل به
نامی فراگیر در صنایع درگیر با فرزندان علوم پایه یعنی رشته های مهندسی و
پزشکی شود . به طوری که امروزه حتا بیشتر تحقیقات فیزیکدانان پلاسما نه درباره
ماهیت آن که در جهت گسترش روش هایی است که نتیجه ی آن در حوزه های
کاربردی این علم کارساز می شود . به این ترتیب امروزه کمتر شاخه ا ی از مهندسی
را میتوان پیدا نمود که فرایندهای پلاسمایی در آن کاربرد نداشته باشند.
در این میان مهندسی شیمی با شاخه های گسترده و انشعاب هـای فـراوانش کـه تـا
میانه ی سایر رشته ها پیش رفته است، شاید به نوعی بیشتر ا ز باقی علوم مهندسـی
با انواع کاربردی پلاسما سروکار داشته باشد .
سنتز و تولید مواد مورد نیاز ا ز مواد اولیه، حذف آلاینده هـا و کوشـش بـ رای حفـظ
محیط زیست و اکوسیستم، پلیمریزاسیون، پوشـش دهـی سـطوح و حتـا فرآینـدهای
انجام شونده در مقیاس نانوتکنولوژی که بعـضا در ایـن رشـته ا نجـام و بررسـی مـی
شوند، به کار بستن متدهای نوین عملیاتی با کیفیـت کـار و بـازدهی بـالاتر، هزینـه
تمام شده مناسب تر و ایجاد محصولات واسط کمتر و در نتیجـه جلـوگیری ا ز آلـوده

گی و ضایعات کمتر را ایجاب می کند.

استفاده ا ز یک محیط پلاسمایی در داخل رآکتورها بـه جـای عملیـات و فرآینـدهای
کلاسیک همچون استفاده ا ز مبدل، بویلرها و سایر روش هایی کـه بـا تولیـد و ا نتقـال
انرژی، دستیابی به انرژی اکتیواسیون مورد نیاز بـرا ی حرکـت سیـستم شـیمیایی را
فرآهم می آورد، ایده ایست که نه تنها دیگر نو نمی باشد کـه انـدک انـدک بـه یـک
روش مهم و قابل قبول تبدیل شده است و حتا شـگفت آور نیـست ا گـر روزی جـای
روش های قدیمی را گرفته و یا در کنار آن ها به کار گرفته شود.

 رسیده است كه بیانگر یک رشد 40 درصدی در این دوره می باشد.

مقدمه:
اگر امروزه در جهان از خدمات حمل ونقل تحت عنوان صـنعت یـاد مـی شـود نشـانه گسـتردگی و
اهمیت این خدمات به عنوان حلقه اتصال صنایع با یكدیگر و عامل ارتباط میان بازارهـای مصـرف و
بازارهای تولید است. بستگی و پیوند میان نظام حمل ونقل و فرآینـد توسـعه اقتصـادی و اجتمـاعی
جوامع آنچنان حساس و پیچیده است كه كارشناسان علوم اقتصاد، از حمل ونقل بـه عنـوان نیـروی
محركه توسعه یاد می كنند و كارآمدی و توانمندی آن را زمینه ساز توسعه پایدار می دانند.
طی سالهای اخیر استفاده از نتایج تحقیقات و مطالعات انجام شـده در دنیـا بـه افـزایش بهـره وری
وارتقاء كیفیت در اجرا، بهره برداری و نگهداری بهینه از طرحها و پروژه های حمل ونقل منجر شـده
و افق های جدیدی را به منظورارائه راهكارها و راهبردهای نـوین درعرصـه حمـل و نقـل گشـوده
است. به همـین دلیل اطلاع رسـانی در این زمیــنه بـه منظـور ایجــاد ارتــباط بـین حـوزه هـای
مختلف یک ضرورت اجتناب ناپذیر می باشد.

فصل اول: كلیات
علایم را باید روی تكیه گاه های موجود یا پایه های مناسب نصب نمود كه اولا” از نظر دید و كارایی مورد
انتظار بتواند مفید واقع شود و ثانیا در مقابل نوسانات ناشی از فشار باد و سایر نیروها مقاومت كند و از نظر
خرابكاری یا جابجایی نیز ایمنی كافی داشته باشد.
اگرچه از نظر ایمنی یک راه قابل عبور و بدون موانع كناری بسیار مطلوب می باشد ، لیكن لازم است بعضی
تجهیزات در حریم راه و نزدیک به سواره رو نصب گردند. این تجهیزات ثابت كناری عبارتند از پایه های

علایم، پایه های روشنایی، چراغهای راهنمایی، لوازم اخطاری تقاطع با راه آهن، جعبه های تلفن اضطراری و
… . درصد قابل توجهی از تلفـات مربوط به موانع ثابت به دلیل برخورد وسایل نقلیه با پایه های علایم و
روشنایی است، اگر چه برخورد با سایر تجهیزات كنار نیز منجر به حوادث شدید می گردد.
مهندسی راه اقتضاء می كند كه، با توجه به محدودیت ها، ایمن ترین تسهیلات ممكن مورد استفاده قرار
گیرند. به طور كلی پنج گزینه مختلف برای طرح ایمن وجود دارد كه با در نظر گرفتن شرایط از میان آنها
می توان انتخاب نمود. این گزینه ها به ترتیب اولویت عبارتند از:
1- برداشتن مانع یا طراحی مجدد آن به طوری كه بتوان با ایمنی از آن عبور كرد.
2- جابجایی مانع به نقطه ای كه احتمال برخورد با آن كمتر است.

 باره شدت و میزان تصادفات آورده میشود كه كشورهای دیگر را با كشورمان مقایسه میكند . همچنین
هزینه های كمی و كیفی مه در تصادفات متحمل می شویم و محاسبه كل هزینه های تصادفات در یـك
سال در فصل دوم آورده شده است.
در فصل سوم مدلهای ریاضی كه برای تصادفات جاده ای و درون شهری ارائه شده است ، آورده می شـود
و سر انجام در فصل آخر هم به بررسی تك تك عوامل مهم در تصادفات و روش های پیشگیری و بهبود آن
آورده میشود.

در بررسی تصادفات جادهای از دیدگاه آمار برداری دو مورد كلی وجود دارد كه عبارتند از:

1- «گزارش دهی» كه شا مل تهیه اطلاعات اولیه و گزارش مقدماتی است.
2- «بررسی» كه شامل جمعآوری اطلاعات تكمیلی بعدی و گزارش نهایی میباشد.
طبق این تقسیمبندی، اگر اطلاعات مندرج در پروندة تصادف فقط همان گزارش پلیس باشد، تصادف «گزارش»
شده اما «بررسی» نشده است. این طرز تقسیمبندی ساده همواره معایب و اشـكالاتی را بـه همـراه دارد . اولـین
اشكال اختصاص اولین مرحله به «گزارشدهی»است ونه به «بررسی» كه این با نظر پلیس مغایرت دارد. پلـیس
مرحله «گزارشدهی» یک تصادف را هرچند ساده هم باشد، جزئی از «بررسـی» تصـادف مـیدانـد. بـه عـلاوه،
تشخیص و تعیین فقط دو مرحله فوقالذكر وظایفی را كه علاوه بر «گزارش دهی» وجود دارد به هم آمیختـه و
بدین ترتیب تفاوتهای اساسی بین ثبت یافتهها (اندازه گیریها و عكسها) و نتیجهگیریهای مربوط به اینكـه اصـولاً
تصادف چگونه به وقوع پیوست (تفسیر و استنباط ) را مبهم میسازد.
بدین ترتیب، پنج مرحلهای كه در بررسی تصادف ذكر میشـود، بـه عنـوان یـك تقسـیمبننـدی قابـل قبـول در
كشورهای توسعه یافته مورد قبول قـرار گرفتـه و مـورد عمـل قـرار مـی گیـرد. در هریـك از مراحـل پـنجگانـه
مزبور،عملیات زیر باید به طور سیستماتیک انجام پذیرند: