روش های آماری تحقیق ………………………………………………………………………………………………
فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………
تعاریف اصطلاحات و متغییرها ……………………………………………………………………………….
فصل دوم : مبانی نظری و ادبیات تحقیق
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….
معنا و مفهوم خلاقیت ………………………………………………………………………………………………….
تعریف خلاقیت ………………………………………………………………………………………………………
نظریه های خلاقیت …………………………………………………………………………………………….
تفاوت خلاقیت با نوآوری …………………………………………………………………………………
ارتباط خلاقیت با هوش ………………………………………………………………………………….
خلاقیت و عملکرد نیمکره های مغز ………………………………………………………………..
ویژگیهای شخصیتی و خصوصیات افراد خلاق …………………………………………………
تخیل بستر خلاقیت …………………………………………………………………………………………
خلاقیت در موج سوم ………………………………………………………………………………………
خلاقیت به عنوان فرایند ………………………………………………………………………………………..
خلاقیت استعدادی برای تمام عمر ……………………………………………………………………………………
نقش ویژه مدارس در پرورش خلاقیت ………………………………………………………………….
تاثیر متقابل معلمان – شاگردان و خلاقیت …………………………………………………………..
راه های آموزش و پرورش خلاقیت ………………………………………………………………………….
خلاقیت و مقاوت سازمان های آموزشی ……………………………………………………………………………
عوامل بازدارنده خلاقیت ( كشنده های خلاقیت ) …………………………………………………………………………..
تاثیر فرهنگ و محیط بر خلاقیت ……………………………………………………………………………………………
سبكهای فرزند پروری و خلاقیت ……………………………………………………………………………………….
سلطه جویی والدین مانع بروز خلاقیت فرزندان …………………………………………………………………..
تنوع فرهنگی در رابطه با فرزند پروری ………………………………………………………………………………
تحقیقات داخلی ………………………………………………………………………………………………………………..
تحقیقات خارجی …………………………………………………………………………………………………………..
فصل سوم : روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………..
روش تحقیق ( روش اجرای تحقیق ) ……………………………………………………………………….
روش های جمع آوری اطلاعات و داده های تحقیق ………………………………………………………………………….
جامعه آماری تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………
برآورد حجم نمونه تحقیق ……………………………………………………………………………………………
متغییرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………………
ابزارهای اندازه گیری تحقیق ( مشخصات پرسشنامه ها ) ……………………………………………..
روایی ابزارهای اندازه گیری تحقیق …………………………………………………………………………..
پایائی ایزارهای اندازه گیری تحقیق ……………………………………………………………………………..
روش های آماری تجزیه و تحلیل داده های تحقیق ……………………………………………………………….
فصل چهارم : یافته های تحقیق و تجزیه وتحلیل داده ها
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………
یافته های توصیفی تحقیق……………………………………………………………………………………………
یافته های استنباطی تحقیق …….……………………………………………………………………………………….
فصل پنجم : بحث ونتیجه گیری
مقدمه ……………………………………………………….……………………………………………
نتیجه گیری تحقیق ………………………………………………………………………………………………..
یافته های تحقیق …………………………………………………………………………………………………..
پیشنهادات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………
محدودیت ها ، مشكلات و موانع تحقیق ……………………………………………………………………………
فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………….
فهرست منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………..
ضمائم
- پرسشنامه آزمون مداد کاغذی چند جوابی سنجش خلاقیت
- پرسشنامه ارزشیابی نگرش والدین
-
-
- پرسشنامه ارزشیابی میزان خلاقیت دانش آموزان توسط معلمان
فهرست جداول
جدول 1-4 : توزیع فراوانی ، فراوانی نسبی پایه تحصیلی فرزندان ………………………………….
جدول 2-4 : توزیع فراوانی , فراوانی نسبی جنسیت فرزندان ……………………………………….
جدول 3-4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی وضعیت رفاهی خانواده پاسخگویان ……………
جدول 4- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی وضعیت منزل مسکونی خانواده پاسخگویان …
جدول 5- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری براساس توزیع تحصیلی پدر دانش آموزان
جدول 6- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری بر اساس توزیع تحصیلی مادران دانش آموزان …
جدول 7- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری بر اساس شغل پدران ………………………………
جدول 8- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری بر اساس شغل مادران ………………………………
جدول 9-4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی میزان نگرش رفتار والدین نسبت به فرزندان ……………………..
جدول 10- 4 : توزیع فراوانی نسبی میزان خلاقیت کلی تورنس دانش آموزان …………………………………..
جدول 11- 4 : رابطه خلاقیت با میزان نگرش ………………………………………………………………………………
جدول 12- 4 : مقایسه میانگین میزان خلاقیت بین دختران و پسران …………………………………………..
جدول 13- 4 : مقایسه میزان خلاقیت بین پایه های تحصیلی ………………………………………………..
جدول 14- 4 : مقایسه وضعیت رفاهی خانواده ها و خلاقیت دانش آموزان ………………………………
جدول 15- 4 : مقایسه میزان خلاقیت با میزان نگرش والدین …………………………………………………….
جدول 16- 4 : مقایسه میزان همبستگی انواع نگرش والدین با خلاقیت فرزندان ……………………………
فهرست نمودارها
نمودار 1-4 : توزیع فراوانی ، فراوانی نسبی پایه تحصیلی فرزندان ………………………………….
نمودار 2-4 : توزیع فراوانی , فراوانی نسبی جنسیت فرزندان ……………………………………….
نمودار 3-4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی وضعیت رفاهی خانواده پاسخگویان ……………
نمودار 4- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی وضعیت منزل مسکونی خانواده پاسخگویان …
نمودار 5- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری براساس توزیع تحصیلی پدر دانش آموزان
نمودار 6- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری بر اساس توزیع تحصیلی مادران دانش آموزان …
نمودار 7- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری بر اساس شغل پدران ………………………………
نمودار 8- 4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی نمونه آماری بر اساس شغل مادران ………………………………
نمودار 9-4 : توزیع فراوانی و فراوانی نسبی میزان نگرش رفتار والدین نسبت به فرزندان ……………………..
چكیده
بررسی خلاقیت دانش آموزان با نگرشهای فرزند پروری والدین در مدارس مقطع راهنمائی پسرانه و دخترانه استعدادهای درخشان شهر ارومیه
هدف اساسی از انتخاب موضوع و انجام تحقیق در زمینه خلاقیت دانش آموزان و نگرشهای فرزند پروری والدین ، دستیابی به نتایجی است كه احتمالا حاكی از ارتباط برخی از عوامل بین آنهاست . فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از ” بین نگرشهای فرزند پروری والدین و رشد خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد “. در فرضیه های فرعی ، بررسی رابطه خلاقیت با جنسیت ، پایه های تحصیلی ، متغییرهای دموگرافیک و… مد نظر بوده است . برای انجام پژوهش از روش توصیفی ( پیمایشی ) استفاده شده است. نوع نگرش فرزند پروری والدین به عنوان متغییر مستقل و میزان خلاقیت دانش آموزان به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شده است . به منظور آزمون فرضیه های تحقیق ، اطلاعات مورد نیاز از طریق اجرای دو پرسشنامه به شرح زیر جمع آوری شده است.
1- آزمون زمینه یابی مداد كاغذی چند جوابی سنجش خلاقیت
2- پرسشنامه زمینه یابی ارزشیابی نگرش والدین
اجرای هر دو پرسشنامه به روش سرشماری انجام گرفته است . جامعه و نمونه آماری را 209 نفر پسر و 218 دختر ( جمعا 427 نفر ) و والدین آنها تشكیل داده است. تجزیه و تحلیل نتایج و داده ها با بهره گرفتن از روش های آماری توصیفی و استنباطی مثل فراوانی ، میانگین ، ضریب همبستگی پیرسون ، انحراف معیار ، آزمونt ، تحلیل واریانس و… به وسیله بسته نرم افزار آماری SPSS13 صورت گرفته است . نتایج تحقیق حاكی است 6/11 % دانش آموزان خلاقیت بسیار زیاد ، 2/42 % خلاقیت زیاد ، 7/28 % خلاقیت كم و 5/17% خلاقیت بسیار كم از خود نشان دادند كه 8/53% بالاتر از حد متوسط و 2/46% نیز پائین تر از حد متوسط می باشد . اكثریت والدین (5/92% ) نیز نگرش حد متوسطی به رشد خلاقیت فرزندان دارند. از نظر شیوه های فرزند پروری و میزان خلاقیت دانش آموزان رابطه آماری معنی داری بدست نیامده است (20% r= ) . یعنی والدین دیدگاه های تربیتی روشن و جهت داری كه بتواند رشد قوه ابتكار و نوآوری كودكان را پشتیبانی و حمایت كند نداشته و در تربیت فرزندان گرایشات شدیدا محافظه كارانه ای دارند كه احتمالا می تواند دلیلی بر تقدم و اهمیت موفقیت تحصیلی بر رشد خلاقیت باشد . ارتباط برخی از عوامل تشكیل دهنده خلاقیت با نگرشهای والدین ، جنسیت دانش آموزان ، تحصیلات و شغل والدین ، وضیت رفاهی خانواده ها و… كه مربوط به فرضیه های فرعی تحقیق می باشد قابل توجه است . توزیع فراوانی میزان خلاقیت دانش آموزان نیز به ترتیب برای بسیاركم ، كم ، زیاد و بسیار زیاد 5/17 % ، 7/28% ، 2/42% و 6/16% می باشد. تفاوت معنی داری از نظر میزان خلاقیت دربین پایه های مختلف تحصیلی مشاهده نگردید. در مقام مقایسه ، میزان خلاقیت كلی و عوامل چهارگانه خلاقیت (بسط ، سیالی، ابتكار و انعطاف پذیری ) دردختران بیشتر از پسران است . در مورد متغیرهای دموگرافیک ، نتایج حاكی است : 1- خلاقیت سیالی فرزندان خانواده های مرفه كمتر است. 2 – اكثریت پدران (5/61% ) و مادران (9/47%) دانش آموزان دارای تحصیلات عالی لیسانس و بالاتر هستند. شغل اغلب مادران را خانه داری (46% ) و معلمی ( 3/25% ) و شغل اغلب پدران را كارمندی(3/38%) و آزاد( 27%) تشكیل می دهد . بنابراین نتایج آزمون ، فرضیه اصلی و فرضیه فرعی 2 تحقیق را تائید نمی كند اما فرضیه های فرعی1 و3 و 4 مورد تائید هستند .
واژه های كلیدی : خلاقیت ( سیالی ، ابتكار ، انعطاف پذیری ، بسط ) ، سبكهای فرزند پروری ( سلطه گری ، وابستگی شدید ، سهل انگاری ) نگرش ، استعدادهای درخشان
فصل اول : طرح تحقیق
– مقدمه
– بیان مسئله تحقیق
– اهمیت و ضرورت تحقیق
– اهداف تحقیق
– نمونه و جامعه آماری تحقیق
– روش های آماری تحقیق
– فرضیه های تحقیق
– تعاریف اصطلاحات ، متغییرها و كلید واژه ها
مقدمه
ادوارد دوبونو ( 1992) دركتاب خلاقیت كارآمد می گوید ” هیچ چیز سودمندتر و باشكوهتر از این نیست كه ایده ی جدید و ثمربخشی اهداف شما را برآورده سازد “( قاسمی ، 1376، ص 20). خلق فکر ، ایده و مفاهیم نو همواره اساس اختراعات ، اکتشافات و پیدایش راه های مناسب برای حل مسائل و مشکلات در زندگی انسان به شمار می آیند . جوامع پیشرفته و متمدن گذشته وحال پیوسته به ارزش و اهمیت این جنبه از توانائیها ی ذهنی و فکری انسان توجه نموده و در صدد تقویت آن برآمده و از این طریق به توسعه ، رفاه ، ترقی و خوشبختی نائل آمده اند. چراکه بقول ارسطو ” ابتکار یگانه عامل موثر در پیشرفت انسان به شمار می آید “(موید نیا ، 1384، ص 165). به این ترتیب ضعیف بودن فرایند بروز خلاقیت ها در جوامع عقب مانده نیز موجب بدبختی ، فقر و فلاکت خواهد بود . در دنیای پیچیده كنونی كه شاهد رقابتهای بسیار فشرده جوامع مختلف برای دستیابی به جدیدترین تكنولوژیها و منابع قدرت هستیم ، افراد تیزهوش ، خلاق و صاحبان اندیشه های نو و مبتكرانه ، همانند گرانبهاترین سرمایه ها، از جایگاه بسیار والا و ارزشمندی برخوردار هستند بطوریكه بقول توین بی شانس بدست آوردن خلاقیت بالقوه ، می تواند موضوع زندگی و مرگ هرجامعه ای باشد( كفایت ، 1373، ص 3). بی مبالغه می توان گفت که وجه مشخص و بارز جهان امروز ، همانا تغییر و تحول است که هیچ زمینه ای بدون تاثیر آن باقی نیست چرا كه بقول هراکلیتوس در حیات چیزی پایدار نیست مگر دگرگونی. براین اساس امرسون ثبات احمقانه را زائیده مغزهای کوچک می شمارد (مویدنیا،1384،ص 164). صرف تغییر ارزش تلقی شده و عاملان تغییر نوآوران ارزشمند محسوب می شوند که دگرگونی ها را با امید به بهبودی هرچه بیشتر و بیشتر سبب می شوند از این رو هرگونه اختراع ، اکتشاف ، ابداع و ابتکار خود اشکال تحول بوده و موجب تغییرند ( غنی زاده، به نقل از سیدعباس زاده ، 1387 ، ص 1).
بدیهی است خلاقیت صرفا مشتمل بر تفکر و عملکرد ذهنی افراد خاص و عرصه های ویژه زندگی نیست بلکه تقریبا تمامی افراد اعم از دانش آموز ، دانشجو ، کارمند ، کشاورز ، خانه دار و… در مدرسه ، محیط كار و مزرعه حتی با دارا بودن حد متوسط بهره هوشی می توانند دارای عملکرد خلاقانه در زمینه های مختلف زندگی باشند . تحقیقات اخیر تورنس ( 1973) و پارنز ( 1963) و دیگران نشان داده است كه خلاقیت در تمام فعالیتهای فردی و گروهی مشاهده شده و با شدت و ضعف بالقوه قابل پرورش ، در همه انسانها وجود دارد ( همتی ، 1387،ص 12). تورنس و تورنس ( به نقل از اونیل، عابدی و اسپیل برگر، 1994) اشاره می کنند که طی 15 سال تجربه مطالعاتی و آموزش تفکرات خلاق ، شواهدی را یافته اند که نشان می دهند خلاقیت را می توان آموزش داد براین اساس است که طی سالهای اخیر پژوهش و ساخت آزمونهای خلاقیت رونق پیدا کرده است ( دائمی و مقیمی ، 1383).
نوآوری و خلاقیت بعنوان ویژگی شگرف انسانی نه تنها در دوران كودكی و جوانی ، بلكه درتمامی طول عمر قابل ظهور است . در واقع توانایی شخص برای خلاق و نوآور بودن ممكن است در مراحلی بصورت كمون باقی بماند اما می توان آنرا دوباره احیاء كرد ( ساعتچی ، 1371،ص 124). پس همه ما ذاتا واجد توانائی تفكر و عملكرد خلاقانه هستیم لكن به واسطه شرائط محیطی به جای آنكه راه های بروز آنرا یاد بگیریم چگونگی سركوب آنرا فرا می گیریم یعنی می آموزیم كه چگونه خلاق نباشیم ( همتی ، 1378،ص 1) چنین برخوردی با خلاقیت نیاز مسلم جوامع ، خانواده ها ، محیطهای آموزشی و كاری سنتی است . در محیطهای سنتی رویاروئی با مسائل ، مشكلات و پدیده ها ، واكنشهای قالبی و راه های تجربه و تائید شده را می طلبد( آقایی فیشانی ، 1377، ص 158) . برعکس برخی جوامع توسعه یافته فضای بسیار مساعدی برای بروز و رشد خلاقیت دارند مثلا امروزه در ایالات متحده آمریكا، خلاقیت در زمینه های علمی و تکنولوژی ، بالاترین پاداشها را دریافت می دارد( کلمن ، 1960 ) بنابراین بی جهت نیست که حدود یک سوم اختراعات مهم جهان بنام آمریکا ثبت شده است.
